05.

Aktualności

Miejsce i kontekst wzmacniają – lub ośmieszają – liderów

24-11-2022,

Trwające ponad dwa tygodnie ceremonie pogrzebowe Elżbiety II były przykładem źródła miękkiej siły (soft power) Wielkiej Brytanii. Starannie zaaranżowane, w ważnych lokalizacjach, podkreślające historyczne odniesienia, zaplanowane w najdrobniejszych szczegółach od dziesiątków lat przyciągnęły uwagę ponad 6 miliardów mieszkańców globu.

Uczestnicy, zarówno ci stojący kilkadziesiąt godzin w kolejce do Westminsteru, jak i oficjele biorący udział w ostatnim nabożeństwie, czuli się zobowiązani do odpowiedniego zachowania i ubrania, a wszelkiego rodzaju incydenty zdarzały się sporadycznie.

Wyobraźmy sobie, że któryś z żołnierzy królewskiego wojska ma niezawiązane buty. Albo że nie ma dostępnych toalet dla stojących w kolejce. Albo wreszcie, że któraś z kolejnych ceremonii odbywa się w miejscu nieadekwatnym, brzydkim, rażąco niepasującym do otoczenia, zbudowanym niezgodnie z projektem, wbrew zaleceniom konserwatora zabytków, np. na dziedzińcu pałacu Buckingham. Nie możemy sobie tego wyobrazić, bo w głowie to się nie mieści, nie tylko dlatego że Karol III jest wizjonerem i twórcą dobrych miast.

Nie mieści nam się to w głowie dlatego, że tak po prostu nie wypada, a poza tym stawiałoby to w złym świetle nie tylko gospodarzy, lecz również uczestników ceremonii.

Ostatnio w Polsce odbyły się Polsce dwa ważne wydarzenia – World Urban Forum w Katowicach i Forum Ekonomiczne w Karpaczu. Poruszano na nich wiele ważnych dla świata, Polski i polskich miast spraw, takich jak bezpieczeństwo energetyczne, wpływ przestrzeni na zdrowie, kierunki i nieuchronność urbanizacji, źródła i zapobieganie konfliktom społecznym, wpływ pandemii na gospodarkę i na sposób pracy. Słowo „zrównoważenie” w obu tych miejscach było powtarzane i odmieniane przez wszystkie przypadki.

Jednak wszystkie te bardzo ważne, nawet fundamentalne, kwestie zostały przysłonięte przez rzucający się w oczy dysonans treści z miejscem i kontekstem.

Forum Ekonomiczne od paru lat odbywa się miejscu, które jest przykładem lekceważenia nie tylko przepisów, projektów, lecz przede wszystkim kontekstu małej górskiej miejscowości. Dominujący nad doliną, przytłaczający pasmo Karkonoszy nieforemny kloc bezpowrotnie pozbawił Karpacz charakteru. Ze swoim 2,5 tys. miejsc ma 20 proc. udziału w lokalnym rynku, całkowicie go dominując (wszystko za karpacz.pl). Dojazd tysięcy uczestników na trzy dni forum, głównie samochodami, a w przypadku bardziej wymagających helikopterami, słabo wpisuje się w obecne realia kryzysu energetycznego, nie mówiąc już o emisji samego hotelu wraz z kompletem basenów. Wygłaszanie mów o zrównoważonym rozwoju czy dyskutowanie o transformacji energetycznej w takim miejscu trudno traktować serio.

O World Urban Forum w Katowicach wypowiadali się już inni, np. Mikael Colville- Andersen, jednak moim zdaniem wina została przypisana niewłaściwie – Katowice przechodzą transformację i widać jej pierwsze efekty. Moim zdaniem to oenzetowski Habitat zmarnował szansę wpływu i wsparcia transformacji Śląska, pokazania go jako regionu otwartego na zmianę, zamiast tego wydając fortunę na zamknięcie się w ścianach klimatyzowanych hal.

Organizacja walcząca z postkolonialnym dziedzictwem skolonizowała Katowice na dwa tygodnie, pozostawiając je po sobie gorsze, niż były przedtem. Znowu tysiące ludzi i pewnie z milion pasażerokilometrów zmarnowało czas, zanieczyściło okolicę i wróciło do domu.

Poproszony o komentarz Filip Springer powiedział: – Można jedynie zakładać, że to władze Katowic więcej skorzystają na słuchaniu wystąpień WUF, niż goście konferencji wyniosą z obserwacji tego, jak urządzone są Katowice. Organizacja FE w Gołębiewskim jest zaś od kilku lat smutną puentą opowieści o tym, co z polską przestrzenią robi ślepa ręka rynku.

Warto wyciągnąć wnioski i dbać o właściwą oprawę – czyli o dobre miejskie przestrzenie.

-Robert J. Moritz

Tekst ukazał się w Pulsie Biznesu [29/09/2022]

 

#Najnowsze
Członkowie Rady Programowej CitiSense uczestniczyli w Property Forum Śląsk 2024, wydarzeniu towarzyszącemu 4 Design Days. „Śląsk powinien konkurować z największymi miastami w Europie, a nie z Wrocławiem czy Warszawą, bo...
Już 26 stycznia 2024 r. spotkamy się podczas konferencji Property Forum Śląsk, towarzyszącej spotkaniu 4 Design Days 2024. Miasteczko Siewierz Jeziorna jako partner wydarzenia zachęca do odwiedzenia Międzynarodowego Centrum Kongresowego...
W polskich miastach poszerza się ulice, tworzy się skupiska wieżowców, a taka przestrzeń budzi agresję i strach. Tymczasem architektura przyjazna człowiekowi może się opłacać - mówi Robert Jacek Moritz, prezes...
Od początku myśleliśmy o tym projekcie jak o mieście, a nie domkach na wsi. Bo poczucie miejskości i gęsta zabudowa jest kluczem do rozwoju dobrego społeczeństwa. Jesteśmy cywilizacją miast -...
Władze miast, które mają odwagę przedstawiać swoje wizje, plany i oczekiwania wobec swoich partnerów, a jednocześnie działają przejrzyście, otrzymują w zamian bardzo dużo. Pożar starej kamienicy na warszawskiej Pradze. Pożary...
Think Tank Citisense łączy ekspertów marzących o miastach powstających z sensem, w których ich mieszkańcy (citizens) mają szansę zdrowo żyć.   W październiku 2022 słynne brytyjskie Royal Society zorganizowało Scientific...
Spotkałem się ostatnio z prezydentem jednego z miast w katowickiej konurbacji, rozmawialiśmy o wbudowaniu się z projektem miejskim pomiędzy istniejącą zabudowę. Jednym z tematów była konieczność różnorodności produktów, ale też...
Czy jedzenie krewetek spełnia cele planu C40 Race to Zero?  Krewetki to stawonogi, tak jak owady, więc chyba to krok we właściwym kierunku.   Jakiś czas temu, jedząc krewetki w dużym...
Teatr, a po przedstawieniu obiad – europejski zwyczaj, jeszcze niedawno trudny w polskich miastach, bo kuchnia przyjmuje zamówienia do 21.30. Na warszawskich Koszykach jest inaczej, można coś późno zjeść (polecam...
Zapraszamy na pierwszą w tym roku rozmowę z cyklu Zoom na Świat, organizowaną przez Centrum Stosunków Międzynarodowych i Fundację Konrada Adenauera w Polsce. To niezwykłe spotkanie dyplomatów, przedsiębiorców i ekspertów...
Zimo, więc jest zimno. Śnieg pada równo na całe miasto, po czym, z punktu widzenia mieszkańca, ulega transformacji i przemieszczeniu, w sposób na ogół bezsensowny, przypadkowy i bardzo irytujący. Przy...
W październiku tego roku Ro3kvit Urban Coalition for Ukraine i CitiSense połączyły siły, by wspólnie pracować nad przyszłością miast. Naszym wspólnym wyzwaniem jest pomoc ukraińskim i europejskim urbanistom i architektom...
Robert Jacek Moritz, dyrektor zarządzający CitiSense, weźmie udział w panelu REBUILDING UKRAINE’S URBAN SPACES AND INFRASTRUCTURE, podczas szczytu The World For Ukraine już 9 grudnia w Rzeszowie. Ukraina poniosła już...
Agresja, alienacja, stratyfikacja, gentryfikacja, ekskluzywność, godziny spędzane w korkach lub w zatłoczonych lokalnych pociągach, kolejki w supermarketach, dowożenie dzieci do szkół na drugą stronę miasta, rosnące koszty życia w modnych...
Przez media przetoczyła się fala artykułów na temat badania przeprowadzonego przez serwis OtoDom. Raport „Szczęśliwy dom. Dzielnica różnorodnych potrzeb” dotyczy poziomu zadowolenia mieszkańców miast i jego przyczyn. Jakie płyną z...
Gentryfikacja, ekskluzywność, godziny spędzane w korkach lub w zatłoczonych lokalnych pociągach, kolejki w supermarketach, dowożenie dzieci do szkół na drugą stronę miasta, rosnące koszty życia w modnych okolicach –to są...
Na naszych oczach rosyjskie wojsko niszczy Ukrainę. Odnoszę wrażenie, że agresor już dawno utracił nadzieję na zajęcie tego kraju i koncnetruje się na dokonaniu jak największych zniszczeń. Celem rakiet staje...
Audycja w Chili Zet, podcast: Biznes przez Sito prowadzony przez Kubę Sito.
Europejskie Forum Nowych Idei, które niedawno odbyło się w Sopocie, jest okazją do intrygujących spotkań i dyskusji, często na poważne tematy. Dyskurs zdominował świetny esej wstępny „Uncertainity” Johna Keane’a poświęcony...
Według World Bank mieszkańcy miast tworzą ponad 80 proc. światowego GDP, według McKinsey w 2030 roku będą odpowiadali za 81 proc. popytu na dobra konsumpcyjne i 91 proc. wzrostu tego popytu. Prawdziwym bogactwem miast jest...